Każde dziecko słyszało już kiedyś słowo „tohuwabohu”, jednak pochodzenie tego terminu często pozostaje niejasne. Wielu nie wie, że słowo to ma swoje korzenie w Piśmie Świętym.
Tohuwabohu: pochodzenie z języka hebrajskiego wyjaśnia sprawę
Tohuwabohu panuje w pokoju dziecięcym lub na własnym biurku. Każde dziecko i każdy nastolatek z pewnością słyszał już kiedyś lekko oburzone pytanie rodziców: „Co to za tohuwabohu?”.
Zazwyczaj odpowiedź na to pytanie można znaleźć, rzucając okiem na pokój lub biurko. Wszędzie leżą książki, ubrania, zabawki i inne przedmioty – na szafach, podłodze i łóżku. Nie widać żadnego porządku – i właśnie to kryje się za słowem Tohuwabohu – wielki bałagan, a nawet chaos.
Słowo „Tohuwabohu” jest zapożyczeniem z języka hebrajskiego i oznacza uzdrawiający bałagan lub chaos. Pochodzi z hebrajskiej Biblii, a dokładniej z Księgi Rodzaju, opowiadającej o stworzeniu świata w Starym Testamencie.
Termin tohū wā-bōhū (תֹּהוּ וָבֹהוּ) opisuje pierwotny stan Ziemi przed stworzeniem, który był nieuporządkowany, pusty i jałowy. Tohū oznacza „pustkę”, „pustkowie” lub „nic”, a bōhū „pustkę” lub „bałagan”. W Biblii ta kombinacja słów jest używana jako hendiadue, aby opisać skrajną pustkę i absolutny chaos przed twórczą interwencją Boga (Rdz 1,2).
Od XIX wieku termin Tohuwabohu oznacza w języku niemieckim nieuporządkowany chaos bez zasad i struktury. Termin ten często pojawia się w starych powieściach (między innymi Karla Maya) i do dziś można go usłyszeć z ust wielu rodziców stojących w nieuporządkowanych pokojach dziecięcych. Wiele osób nie wie, że Tohuwabohu ma chrześcijańskie pochodzenie.
Wiele osób zna termin „Tohuwabohu” również z filmów, książek dla dzieci, słuchowisk, programów telewizyjnych lub mediów społecznościowych, gdzie jest on często używany do obrazowego i sympatycznego opisania uzdrawiającego bałaganu. Szczególnie dzieci i młodzież spotykają się z tym słowem w serialach animowanych lub programach telewizyjnych dla całej rodziny, co przyczynia się do jego popularności i pozytywnych konotacji.
Krótko mówiąc: znaczenie tego terminu zmieniło się z biegiem czasu. Podczas gdy tohuwabohu pierwotnie opisywało wyobrażenie bezkształtnego, pustego i nieuporządkowanego stanu pierwotnego, obecnie jest ono najczęściej używane w humorystyczny i obrazowy sposób jako określenie każdego rodzaju dużego chaosu – na przykład w gospodarstwie domowym, biurze lub podczas imprez. Pierwotne biblijne znaczenie głębokiego chaosu i nieporządku zostało zachowane, ale wyrażenie to jest często używane w sposób żartobliwy lub ironiczny.
Chaos w użyciu językowym
Ta sekcja dotyczy użycia językowego tego terminu, w tym synonimów i pokrewieństwa z innymi językami.
Synonimy i ich użycie: Wyrażenia podobne do tego słowa to „bałagan”, „zamieszanie”, „chaos”, „nieład” lub „zamieszanie”. Podczas gdy „bałagan” i „zamieszanie” są neutralnymi określeniami nieporządku, „mieszanka” często opisuje raczej kolorową, chaotyczną mieszankę z nutką humoru.
„Chaos” jest terminem najbardziej ogólnym i często podkreśla ekstremalną, niejasną sytuację. Natomiast „Tohuwabohu” dzięki swojemu egzotycznemu pochodzeniu robi szczególnie duże wrażenie i jest najczęściej używane w kontekście humorystycznym zależnym od sytuacji.
Pokrewieństwo językowe z innymi językami: Termin ten został w języku niemieckim przejęty bezpośrednio z języka hebrajskiego. Bliskim odpowiednikiem w języku angielskim jest słowo „chaos”, które pochodzi od greckiego „χάος” i również oznacza nieprzejrzysty bałagan.
W języku francuskim można podać „désordre” jako ogólne określenie bałaganu – brakuje mu jednak biblijno-mitycznej głębi „Tohuwabohu”. Te językowe podobieństwa pokazują, że koncepcja pierwotnego chaosu i nieporządku jest uniwersalnym pojęciem, które zostało przełożone na różne języki.
