Czym są mikroplastiki? Są to maleńkie cząsteczki tworzyw sztucznych, które powstają w wyniku różnych procesów i przedostają się do naszego środowiska. Dowiedz się więcej o przyczynach, wpływie na ludzi i przyrodę oraz możliwych działaniach mających na celu ograniczenie mikroplastików.
Co to są mikroplastiki?
Mikroplastik to termin, który w ostatnich latach coraz częściej pojawia się w dyskusjach na temat ochrony środowiska i zrównoważonego rozwoju. Ale czym dokładnie jest mikroplastik i dlaczego stanowi problem?
- Mikroplastik to cząsteczki tworzyw sztucznych o wielkości poniżej 5 milimetrów. Cząsteczki te powstają w wyniku rozkładu większych obiektów z tworzyw sztucznych lub są celowo wytwarzane do produkcji produktów.
- Mikroplastik pierwotny jest wytwarzany bezpośrednio w postaci małych cząstek, takich jak kulki w produktach kosmetycznych lub granulki wykorzystywane jako surowiec do produkcji tworzyw sztucznych.
- Mikroplastik wtórny powstaje w wyniku rozkładu większych elementów plastikowych, na przykład pod wpływem promieniowania słonecznego, ścierania lub rozdrobnienia mechanicznego. Dzieje się to często w środowisku naturalnym, gdy rozkładają się plastikowe torby, butelki lub sieci rybackie.
- Głównymi źródłami mikroplastiku są produkty i procesy codziennego użytku. Należą do nich ścieranie opon samochodowych, pranie odzieży syntetycznej lub stosowanie granulatu tworzyw sztucznych w rolnictwie.
Jaki wpływ ma mikroplastik na środowisko?
Obecność mikroplastiku w naszym środowisku niesie ze sobą wiele zagrożeń. Szczególnie dotknięte są morza i wody, ale mikroplastik ma również znaczący wpływ na ląd.
- W oceanach mikroplastik przedostaje się do łańcucha pokarmowego. Zwierzęta morskie, takie jak ryby lub małże, mylą plastik z pożywieniem, co może prowadzić do problemów zdrowotnych i zmniejszenia płodności.
- Zanieczyszczenia plastikowe pogarszają jakość wody, przyciągając i wiążąc substancje szkodliwe. Toksyny te mogą gromadzić się w łańcuchu pokarmowym, stanowiąc zagrożenie również dla ludzi.
- Zanieczyszczenie dotyczy również gleby. Mikroplastik może zmieniać strukturę gleby, utrudniając roślinom pobieranie składników odżywczych. Ma to negatywny wpływ na plony rolne.
- Ptaki, które spożywają mikroplastik, często cierpią na problemy trawienne i fałszywe uczucie sytości, co w dłuższej perspektywie może prowadzić do niedożywienia i śmierci.
Jak mikroplastik wpływa na ludzi?
Mikroplastik ma wpływ nie tylko na środowisko, ale także na zdrowie ludzi. W różnych badaniach zaczęto dokładniej badać potencjalne zagrożenia.
- Ludzie spożywają mikroplastik głównie wraz z pożywieniem i wodą pitną. W niektórych przypadkach cząsteczki znaleziono nawet w powietrzu, którym oddychamy.
- Istnieją obawy dotyczące toksyczności mikroplastiku. Tworzywa sztuczne często zawierają dodatki lub substancje szkodliwe, które po wchłonięciu przez organizm mogą być niebezpieczne dla zdrowia.
- Ryzyko wywołania przez mikroplastik zapalenia lub reakcji toksycznych w tkankach ludzkich jest realne. Jednak wiele pytań pozostaje bez odpowiedzi, ponieważ brakuje kompleksowych badań długoterminowych.
- Praktyki kulturowe, takie jak spożywanie owoców morza, zwiększają narażenie na mikroplastik. Szczególnie dotknięte są społeczeństwa silnie uzależnione od morskich źródeł pożywienia.
Jakie środki pomagają w walce z mikroplastikiem?
Biorąc pod uwagę daleko idące problemy spowodowane przez mikroplastik, pojawia się pytanie, jakie środki można podjąć, aby zapobiec jego rozprzestrzenianiu się i złagodzić jego skutki.
- Konsumenci mogą ograniczyć zużycie tworzyw sztucznych, korzystając z alternatyw wielokrotnego użytku i wybierając produkty niezawierające mikroplastiku, takie jak kosmetyki naturalne.
- Regulacje państwowe odgrywają kluczową rolę. Niektóre kraje wprowadziły już zakazy dotyczące niektórych produktów zawierających mikroplastiki, np. w kosmetykach lub produktach do peelingu.
- Innowacyjne technologie oczyszczania ścieków mogą skuteczniej filtrować mikroplastiki. Zapobiega to przedostawaniu się tych cząstek do rzek i mórz.
- Edukacja i informowanie są niezbędne do zwiększenia świadomości na temat tego problemu. Kampanie i programy edukacyjne mogą przyczynić się do zainicjowania trwałych zmian zachowań.